Τεχνολογία ζωοτροφών

Η τεχνολογία ζωοτροφών αναφέρεται στην με οποιοδήποτε τρόπο τεχνολογική επεξεργασία των απλών ή σύνθετων ζωοτροφών με σκοπό, τη διευκόλυνση του χειρισμού αυτών ή τη βελτίωση της θρεπτικής τους αξίας ή την απαλλαγή τους από αντιδιαιτητικούς παράγοντες. Τα πεδία εφαρμογής της τεχνολογικής επεξεργασίας των ζωοτροφών είναι πάρα πολλά. Ενδεικτικά θα αναφερθουν μερικές βασικές τεχνολογικές επεμβάσεις με ιδιαίτερη σημασία όπως είναι:

• Η άλεση των ζωοτροφών, η οποία είναι απαραίτητη για την ομοιογενή ανάμειξη περισσοτέρων της μιας απλών ζωοτροφών, για δημιουργία σύνθετων ζωοτροφών. Επίσης η άλεση στις περισσότερες περιπτώσεις βελτιώνει και τη διαιτητική αξία των ζωοτροφών διότι συσχετίζεται θετικά με την πεπτικότητα των θρεπτικών συστατικών.
• Η θερμική κατεργασία. Από τις σπουδαιότερες τεχνολογικές επεμβάσεις σε πολλές ζωοτροφές με σκοπό είτε τη βελτίωση της θρεπτικής τους αξίας, είτε την απαλλαγή τους από αντιδιαιτητικούς παράγοντες, είτε και για τα δύο. Ευρεία εφαρμογή, για την πρώτη περίπτωση, γίνεται στους δημητριακούς καρπούς και ο στόχος είναι η βελτίωση της πεπτικότητας τυ αμύλου. Για τις άλλες περιπτώσεις εφαρμόζεται κυρίως στα σπέρματα, με στόχο την απαλλαγή τους από θερμοευαίσθητους αντιδιαιτητικούς παράγοντες (όσοι έχουν πρωτεϊνική βάση) και κατ' επέκταση τη βελτίωση της διαιτητικής τους αξίας.

Η θερμική κατεργασία γίνεται με ξηρή θέρμανση του καρπού ή του σπέρματος, με ακτινοβόληση και με άτμιση υπό πίεση (υγροθέρμανση). Ως καλύτερη θεωρείται η τελευταία επειδή προστατεύει, κατά κανόνα, τις πρωτεΐνες της ζωοτροφής από ουσιαστική μετουσίωση.

• Η σύμπηξη κατά την οποία η ζωοτροφή, απλή ή σύνθετη, εξαναγκάζεται να περάσει μέσα από μήτρα, η οποία φέρει οπές διαφόρων μεγεθών και σχημάτων. Το προϊόν της σύμπηξης είναι υπό μορφή κυλινδρίσκων, κύβων κ.λπ. Η σύμπηξη εφαρμόζεται για μείωση του όγκου της ζωοτροφής, για διαφύλαξη της ομοιογένειας των σύνθετων ζωοτροφών και ακόμη για βελτίωση της ελκυστικότητας των ζωοτροφών.

Οι σύγχρονες βιομηχανίες ζωοτροφών διαθέτουν ειδικούς μηχανολογικούς εξοπλισμούς που πραγαμτοποιούν ταυτόχρονα τόσο τη θερμική κατεργασία όσο και τη σύμπηξη και

• Η γονιδιακή τεχνολογία, η οποία αφορά σε μεθόδους της γενετικής μηχανικής με σκοπό την παραγωγή προϊόντων με επιθυμητά χαρακτηριστικά (π.χ. τροφές ανθεκτικότερες σε διάφορες προσβολές, πλουσιότερες σε κάποια θρεπτικά συστατικά, με λιγότερους αντιδιαιτητικούς παράγοντες, κ.λπ.). Η έρευνα γύρω από αυτό το τεχνολογικό πεδίο αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια και ακόμη βρίσκεται σε ερευνητικό στάδιο.