Εχθρός σουσαμιού - Τετράνυχος

O τετράνυχος ανήκει στην οικογένεια Tetranychidae που περιλαμβάνει έναν μεγάλο αριθμό ειδών. Πολλά από αυτά είναι ευρύτατα διαδεδομένα γεωγραφικά.

Τα αυγά είναι σφαιρικά, πολύ μικρά με διάμετρο 0.15mm, διαφανές όταν αρχικά εναποτίθενται και λίγο πριν την εκκόλαψη υπόλευκα ή κιτρινοπράσινα. Οι προνύμφες έχουν 3 ζεύγη ποδιών και είναι ημιδιαφανείς με κόκκινα μάτια. Τα ενήλικα είναι ωοειδή, έχουν δύο χαρακτηριστικές μαύρες κηλίδες στην πλάτη και 4 ζεύγη ποδιών.

Το άκαρι αυτό προσβάλλει ένα πολύ μεγάλο αριθμό φυτών και όταν οι συνθήκες είναι ευνοϊκές ( σχετικά υψηλές θερμοκρασίες και χαμηλή σχετική υγρασία) , μπορεί να αποξεράνει το φύλλωμα των φυτών και να προκαλέσει τη μάρανση τους. Το συναντούμε σε φασόλια, ρεβίθια, μπιζέλια, αρακά, μηδική, κουκιά, βαμβάκι, μπάμια, πιπεριά, ντομάτα, μελιτζάνα, καπνό, πατάτα, κριθάρι, σιτάρι, καλαμπόκι, παντζάρια, σπανάκι, λάχανο, μαϊντανός όπως επίσης και σε όλες τις δενδρώδεις καλλιέργειες : μηλιά, κερασιά, μανταρινιά, λεμονιά, φιστικιά κ.λπ.

Η υψηλή αναπαραγωγική του ικανότητα και ο βραχύς βιολογικός του κύκλος σε συνδυασμό με τις ευνοϊκές συνθήκες που επικρατούν σε ένα θερμοκήπιο, το έχει αναγάγει σε ένα από τους κυριότερους εχθρούς των θερμοκηπιακών καλλιεργειών. Από την άλλη μεριά, η κατάσταση τα τελευταία χρόνια έχει αρκετά επιδεινωθεί με την αλόγιστη χρήση ευρέος φάσματος εντομοκτόνων που σκοτώνουν και φυσικά παράσιτα των τετρανύχων. Η υπερβολική χρήση αζωτούχων λιπασμάτων επίσης προκαλεί την εμφάνιση νεαρής τρυφερής βλάστησης κατάλληλη για τις τροφικές αλλά και αναπαραγωγικές ανάγκες των τετρανύχων, των οποίων έτσι η ωοπαραγωγή αυξάνει σημαντικά.

Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται υπό μορφή μικρών ( 1 χιλ. ή λιγότερο) κίτρινων γωνιωδών κηλίδων στα φύλλα. Τα βαριά προβεβλημένα φύλλα γίνονται κίτρινα, νεκρώνονται και καλύπτονται από ένα πολύ λεπτό ιστό που προστατεύει τα ακάρεα. Τα σοβαρά προσβεβλημένα φυτά παρουσιάζουν καθυστερημένη ανάπτυξη και τα άνθη τους στεγνώνουν. Η ζημία στο φυτό προκαλείται από τις προνύμφες , νύμφες και τέλειο. Ο τετράνυχος τρέφεται από την κάτω επιφάνεια των φύλλων . Η ζημιά μπορεί να γίνει πολύ σοβαρή με την μείωση της ανάπτυξης και της παραγωγής του φυτού. Σε μεγάλο βαθμό προσβολής η καλλιέργεια μπορεί να καταστραφεί ολοσχερώς.

Βιβλιογραφία

• "Μελέτη της οικολογίας του τετράνυχου στη Βόρεια Ελλάδα", Περιφέρεια δυτικής Μακεδονίας, Π.Ε. Καστοριάς, Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής, Πετρίδης Παναγιώτης - Νασιόπουλος Βασίλης, Σεπτέμβριος 2012