Βέλτιστες θερμοκρασίες θερμοκηπίων

Η θερμοκρασία του περιβάλλοντος του θερμοκηπίου θεωρείται πολύ σημαντικός παράγοντας και ασκεί επιρροή στην ταχύτητα της πορείας των φυσιολογικών διεργασιών που συντελούν στην ανάπτυξη του φυτού. Η καλύτερη απόδοση της καλλιέργειας γίνεται σε ένα ορισμένο εύρος τιμών, το οποίο καλείται βέλτιστο και για τις θερμοκηπιακές καλλιέργειες βρίσκεται μεταξύ 10^oC και 30^oC. Ως βέλτιστη θερμοκρασία αναφέρεται η ευνοϊκή θερμοκρασία στην οποία τα ένζυμα που είναι ευαίσθητα στην θερμότητα και υπεύθυνα για τις βιοχημικές αντιδράσεις του φυτού ενεργοποιούνται και το φυτό αναπτύσσεται απρόσκοπτα κάτω από συγκεκριμένες κλιματολογικές συνθήκες. Στον πίνακα δίνεται ένα εύρος βέλτιστων θερμοκρασιών (ημερήσιων και νυχτερινών) για τα κυριότερα είδη και ποικιλίες που καλλιεργούνται στα θερμοκήπια. Από τον πίνακα μερικές γενικές αρχές μπορούν να αναδειχθούν όπως:

• Τα περισσότερα φυτικά είδη απαιτούν ημερήσια διακύμανση θερμοκρασίας. Αυτό διότι καθαρή ανάπτυξη της καλλιέργειας συμβαίνει όταν η φωτοσύνθεση είναι μεγαλύτερη από την αναπνοή. Κατά την διάρκεια της ημέρας η βέλτιστη θερμοκρασία στο θερμοκήπιο είναι αυτή που δίνει την μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ της παραγωγής της φωτοσύνθεσης και της κατανάλωσης της αναπνοής, δηλ. αυτή που δίνει την μέγιστη καθαρή φωτοσύνθεση. Την νύχτα που δεν υπάρχει φωτοσύνθεση η θερμοκρασία των φυτών διατηρείται σε χαμηλότερα επίπεδα για να μειωθεί ο ρυθμός αναπνοής. Μερικά ιθαγενή είδη των τροπικών περιοχών (τα περισσότερα φυλλώδη φυτά) συνήθως αναπτύσσονται καλύτερα εντός μιας σταθερής θερμοκρασίας ημέρας - νύχτας.

• Οι βέλτιστες θερμοκρασίες διαφέρουν με την περιοχή και την τοποθεσία (συνολική διαθέσιμη ηλιακή ενέργεια)

• Οι βέλτιστες θερμοκρασίες διαφέρουν με την ηλικία και το στάδιο ανάπτυξης του φυτού (ριζοβολία, φύτρωμα, ανθοφορία, βολβοποίηση κλπ)

• Οι βέλτιστες θερμοκρασίες διαφέρουν ανάλογα με τους αντικειμενικούς στόχους του καλλιεργητή σε σχέση με την απόδοση παραγωγής

Βέλτιστες ημερήσιες και νυχτερινές θερμοκρασίες για διάφορες θερμοκηπιακές καλλιέργειες

Θερμοκηπιακή καλλιέργεια	Ημερήσια θερμοκρασία (oC)	Νυχτερινή θερμοκρασία (oC)
Ντομάτα	21 - 27	14 - 16
Πιπεριά	22 - 24	16 - 19
Μελιτζάνα	21 - 27	16 - 18
Αγγούρι	19 - 24	16 - 19
Κολοκύθι	25 - 27	16 - 18
Πεπόνι	20 - 24	16 - 18
Καρπούζι	21 - 27	18 - 20
Φασολάκι	25 - 28	15 - 17
Μαρούλι	17 - 21	14 - 16
Τριαντάφυλλο	23	16 - 18
Χρυσάνθεμο	18 - 22	16 - 18
Γαρύφαλλο	22	16 - 18
Ζέρμπερα	18 - 22	16 - 18
Γλαστρικά φυλλώδη	20 - 24	18 - 20

Σχετικές σελίδες

• Θερμοκήπια
• Καλλιέργεια ντομάτας
• Καλλιέργεια πιπεριάς
• Καλλιέργεια μελιτζάνας
• Καλλιέργεια αγγουριάς
• Καλλιέργεια κολοκυθιάς
• Καλλιέργεια πεπονιάς
• Καλλιέργεια καρπουζιάς
• Καλλιέργεια φασολιάς
• Καλλιέργεια μαρουλιού
• Καλλιέργεια τριανταφυλλιάς
• Καλλιέργεια χρυσάνθεμου
• Καλλιέργεια γαρυφαλλιάς
• Καλλιέργεια ζέρμπερας
• Καλλιέργεια γλαστρικών φυλλωδών

Βιβλιογραφία

• "Ενεργειακή βελτιστοποίηση θερμοκηπίου με χρήση συστήματος θέρμανσης με υπέρυθρη ακτινοβολία", Διδακτορική διατριβή της Αγγελικής Καυγά, Γεωπόνου MSc, Πανεπιστήμιο Πατρών, Πολυτεχνική Σχολή, Τμήμα Μηχανολόγων και Αεροναυπηγών Μηχανικών, Τομέας Ενέργειας Περιβάλλοντος και Αεροναυτικής, Πάτρα 2010