Ενδονυχίτις

Πολύ συχνά στην κτηνιατρική πράξη βλέπουμε περιστατικά ενδονυχίτιδος, δηλαδή επώδυνης ασθένειας των οπλών. Η ασθένεια αυτή είναι αποτέλεσμα φλεγμονής των στοιβάδων που απαρτίζουν το τοίχωμα της οπλής οι οποίες στοιβάδες συγκρατούν την τρίτη φάλαγγα μέσα στην οπλή. Συγχρόνως με την φλεγμονή υπάρχει κακή κυκλοφορία του αίματος στην περιοχή. Οι ακριβείς μηχανισμοί που εμφανίζεται η ενδονυχίτις παραμένουν μυστυριώδεις. Παρόλα αυτά υπάρχουν παράγοντες που προκαλούν τη νόσο. Η αιτία πολλές φορές είναι κάποια δυσλειτουργία σε κάποιο σημείο του σώματος.

Οπλή προσβεβλημένη από ενδονυχίτιδα

Ο ιδιοκτήτης του αλόγου είναι σημαντικό να αναγνωρίζει τα συμπτώματα της ενδονυχίτιδος και να ζητάει άμεσα ιππιατρική βοήθεια. Τα συμπτώματα της οξείας ενδονυχίτιδος είναι συνήθως τα εξής:

1. Χωλότητα ειδικά όταν το άλογο κινείται σε κύκλο. Όταν είναι ακίνητο μπορεί να στηρίζεται πότε στο ένα μπροστινό πόδι και πότε στο άλλο.
2. Αυξημένη θερμοκρασία στις οπλές.
3. Αυξημένος σφυγμός δακτυλικής αρτηρίας.
4. Πόνος στην πρόσθια περιοχή του πέλματος της οπλής όταν ασκήσουμε πίεση με τα δάκτυλά μας.
5. Το άλογο περπατάει διστακτικά ή αρνείται να περπατήσει.
6. Χαρακτηριστική είναι η στάση του αλόγου με τα μπροστινά πόδια να είναι τεντωμένα προς τα εμπρός και τα πίσω πόδια να τα έχει πάλι προς τα εμπρός στην προσπάθειά του να στηρίξει όλο το βάρος του στα πίσω πόδια.

Τα συμπτώματα της χρόνιας ενδονυχίτιδος είναι:

• Δακτυλίδια στο τοίχωμα της οπλής: επαρμένες γραμμές παράλληλες με την στεφάνη στην πρόσθια επιφάνεια της οπλής που αποκλίνουν όμως προς τα πίσω δηλαδή προς τις πτέρνες.
• Επίπεδο πέλμα οπλής ενώ φυσιολογικά πρέπει να είναι κοίλο.
• Η λευκή γραμμή είναι διευρυμένη από ότι φυσιολογικά και ειδικά στο πρόσθιο μέρος του πέλματος, όπου μπορεί να δούμε κοιλότητες με σαθρό και δύσοσμο υλικό ή και αποστήματα.
• Λόγω της ανόμοιας ανάπτυξης της οπλής το προσόπλιο επιμηκύνεται.

Κάποιες εμφανείς αιτίες που προκαλούν την ενδονυχίτιδα είναι οι εξής:

1. Απότομη αλλαγή της διατροφής του αλόγου ή διατροφή με περισσοτερο καρπό από ότι χρειάζεται.
2. Ανωμαλίες στον μεταβολισμό και ενδοκρινολογικές διαταραχές (π.χ. νόσος του Cushing).
3. Τραυματική αιτιολογία όπως κακή πετάλωση ή κίνηση συνέχως σε σκληρά εδάφη (άσφαλτος).
4. Συστηματικό νόσημα όπως σηψαιμία, χειρουργική επεμβαση για κωλικό, φλεγμονώδης νόσος του εντέρου.
5. Ενδονυχίτιδα σε ένα μπροστινό πόδι όταν στηρίζεται το άλογο μόνο σε αυτό, επειδή το άλλο μπροστινό πόδι έχει κάποια επώδυνη νόσο.

Οπλή προσβεβλημένη από ενδονυχίτιδα

Η ενδονυχίτιδα είναι επείγουσα κατάσταση και πρέπει να καλείται άμεσα ο ιππίατρος. Όσο νωρίτερα αρχίσει η θεραπεία τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα για γρήγορη ανάρρωση. Η εξέταση που κάνει ο ιππίατρος συνίσταται στα εξής:

• Σύντομη εξέταση του αλόγου κατά την κίνηση χωρίς όμως να ασκούμε βία.
• Ψηλάφιση της οπλής για θερμότητα, σφυγμό δακτυλικής αρτηρίας, βύθισμα της τρίτης φάλαγγος που φαίνεται στην πρόσθια επιφάνεια της στεφάνης.
• Εξέταση με την λαβίδα οπλής για ανίχνευση πόνου στο πέλμα.
• Ακτινογραφίες της οπλής για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει στροφή ή βύθιση της τρίτης φάλαγγος.

Η θεραπεία στηρίζεται στις εξής βασικές αρχές:

1. Θεραπεία ή εξάλειψη της αιτίας όταν είναι εμφανής όπως υπερβολική διατροφή με καρπό.
2. Αγγειοδιασταλτικά και αντιπηκτικά.
3. Ελεγχος του πόνου.
4. Ορθοπεδική πετάλωση που βασίζεται στις ακτινογραφίες.
5. Ειδικά στην οξεία ενδονυχίτιδα βοηθάει πολύ να βάλουμε το άλογο σε ένα χώρο με παχύ στρώμα άμμου όπως επίσης και να κρυώσουμε τις οπλές νερό (βρέξιμο με το λάστιχο ποτίσματος).

Ακριβής πρόγνωση είναι δύσκολο να γίνει διότι η κάθε περίπτωση διαφέρει από τις άλλες. Υπάρχει επίσης μικρή σχέση μεταξύ της σοβαρότητας των ακτινογραφικών ευρημάτων και της τελικής έκβασης. Άσχετα λοιπόν με την αιτία ή την εξέλιξη της ενδονυχίτιδος κάθε περιστατικό πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν πολύ σοβαρό και επείγον.