Κηρόσκωρος
Ο εχθρός αυτός προσβάλλει τις κηρήθρες, τόσο µέσα στην κυψέλη, όσο και στην αποθήκη. Υπάρχουν δύο Λεπιδόπτερα της οικογένειας Pyralidae υπεύθυνα για τις ζηµιές αυτές, το Galleria mellonela L. (μεγάλος κηρόσκωρος) και το Achroia grisella Fabricious (μικρός κηρόσκωρος). Ο µεγάλος κηρόσκωρος κάνει τις µεγαλύτερες ζηµιές και σε αυτόν θα αναφερθούµε. Η βιολογία και η αντιµετώπιση του µικρού κηρόσκωρου είναι παρεµφερής.
Τα ενήλικα έντοµα είναι δραστήρια από το Μάιο ως τον Οκτώβρη. Ζουν 3-30 µέρες, χωρίς να τρέφονται και µε µοναδικό στόχο τη σύζευξη και την απόθεση των αυγών. Τα γονιµοποιηµένα θηλυκά µπαίνουν στις κυψέλες και γενούν 300-600 αυγά σε σχισµές και χαραµάδες, τα οποία εκκολάπτονται σε 3-10 µέρες, ανάλογα µε τη θερµοκρασία. Οι προνύµφες ανοίγουν στοές στις κηρήθρες και τρέφονται µε κερί, γύρη και µέλι, αλλά και µε το γόνο, αφήνοντας µετάξινα νηµάτια από όπου περνάνε. Σε περίπου 20 µέρες, η προνύµφη θα πλέξει το κουκούλι της και το ακµαίο θα βγει σε 7-8 µέρες, όταν οι θερµοκρασιακές συνθήκες είναι ευνοϊκές. Σε περιπτώσεις χαµηλών θερµοκρασιών, η χρονική διάρκεια των διαφόρων σταδίων διευρύνεται σηµαντικά.
Οι προνύµφες καταστρέφουν ολοσχερώς τις αποθηκευµένες κηρήθρες. Στις κυψέλες, καταστρέφουν τις κηρήθρες που δεν καλύπτονται από µέλισσες, ενώ κάνουν και σοβαρές ζηµιές στα ξύλινα µέρη της κυψέλης, καθώς το καταστρέφουν για να στερεωθεί το κουκούλι κατά τη νύµφωση.
Το πρόβληµα του κηρόσκωρου είναι εντονότερο στις αποθηκευµένες κηρήθρες, επειδή δεν υπάρχουν µέλισσες να τον αντιµετωπίσουν. Μέχρι πρότινος, γινόταν ευρεία χρήση των χηµικών ουσιών παραδιχλωροβενζόλιο και ναφθαλένιο, µε πάρα πολύ καλά αποτελέσµατα. Όµως, οι εν λόγω ουσίες αφήνουν βλαβερά υπολείµµατα σε όλα τα µελισσοκοµικά προϊόντα και η χρήση τους πλέον έχει σταµατήσει. Η καλύτερη µέθοδος αντιµετώπισης αφορά στην καταστροφή όλων των σταδίων του κηρόσκωρου µε την εφαρµογή χαµηλών θερµοκρασιών. Ενδεικτικά αναφέρουµε ότι σε θερµοκρασία -7oC η εφαρµογή διαρκεί 4,5 ώρες, ενώ στους -17oC µόλις 1,5 ώρα. Η εν λόγω διαδικασία είναι απόλυτα επιτυχής και ασφαλής. Μέσα στην κυψέλη εφαρµόζονται κάποια µέτρα υγιεινής και προφύλαξης για να περιορίσουν την προσβολή. Έτσι, διατηρώντας δυνατά µελίσσια, οι µέλισσες είναι σε θέση να αντιµετωπίσουν από µόνες τους το πρόβληµα. Επίσης, όταν ο πληθυσµός στα µελίσσια µας είναι µικρός και υπάρχουν άδειες κηρήθρες, που δεν καλύπτονται από µέλισσες, αυτές αποµακρύνονται. Καθαρίζεται καλά ο πυθµένας των κυψελών, στοκάρονται οι σχισµές και όλα τα ξύλινα µέρη αποστειρώνονται µε φλόγιστρο.
Τέλος, το εµπορικό σκεύασµα του βακτηρίου Bacillus thuringiensis µε την ονοµασία Β401 έχει δώσει καλά αποτελέσµατα τόσο εντός της κυψέλης, όσο και στην αποθήκη.
