Κλάδεμα λωτού

Το κύπελλο στις διάφορες εκδοχές του είναι η πιο διαδεδομένη μορφή κλαδέματος στην Ιταλία. Αυτή η ογκώδης μορφή εφαρμόζεται στις κοινές μορφές καλλιέργειας λωτού. Ανάμεσα στους διάφορους τύπους σκελετικής διαμόρφωσης του κυπέλλου (χαμηλή, μέση, υψηλή) την υπεροχή καταλαμβάνει η μορφή του «κυπέλλου με μέση σκελετική διαμόρφωση» στην οποία οι (τρεις ως επί το πλείστον) κύριοι βραχίονες εκφύονται στα 100-120 cm από το έδαφος. Για να έχουμε άριστα αποτελέσματα είναι προτιμότερο να χρησιμοποιούμε υποκείμενα από το φυτώριο εμβολιασμένα σε μεγάλο ύψος, δηλαδή στο ύψος απ’όπου θα πρέπει να αρχίσει η ανάπτυξη των κεντρικών βραχιόνων. Δενδρύλλια αυτού του τύπου αν έχουν αναπτυχθεί φυσιολογικά είναι εφοδιασμένα με κατάλληλους κλάδους που εξυπηρετούν στο να επιλέξουμε τους τρεις καλύτερους που προορίζονται για την συγκρότηση των τριών κύριων βραχιόνων. Έτσι επισπεύδεται κατά ένα χρόνο η διαδικασία της ολοκλήρωσης της ανάπτυξης της μορφής αυτής καθότι εγκαθίστανται δενδρύλλια πρακτικά ήδη διαμορφωμένα στο επιθυμητό σχήμα. Οι σύγχρονες πρακτικές κλαδέματος του λωτού σε μορφή κυπέλλου προσανατολίζονται στο σκελετικό σχηματισμό με μόνο τρία επίπεδα δευτερευόντων βραχιόνων. Αν τυχόν επιλέξουμε τέσσερα επίπεδα θα πρέπει να μειώσουμε τις αποστάσεις ανάμεσα τους κατά τέτοιο τρόπο ώστε να διατηρήσουμε αμετάβλητο το συνολικό μήκος των κυρίων βραχιόνων, που δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να ξεπερνάει τα τρία μέτρα. Σε ότι αφορά την ενδεχόμενη διαμόρφωση των τριτευόντων βραχιόνων και επειδή σε αυτούς θα κατανεμηθεί η παραγωγή (δεν αποτελούν δηλαδή μέρος του κυρίως σκελετού όπως οι κύριοι και δευτερεύοντες βραχίονες) δεν προσλαμβάνουν στο σχήμα του κυπέλλου καμία προκαθορισμένη θέση, απλά θα πρέπει να φροντίσουμε να τους αναπτύξουμε όπου υπάρχει χώρος, τέτοιος που να επιτρέπει την ωφέλιμη ενσωμάτωση τους.

Ένας άλλος τρόπος κλαδέματος μόρφωσης του λωτού είναι η πυραμίδα. Τα φυτά που αναπτύσσονται κατά αυτόν τον τρόπο φτάνουν σε αξιοσημείωτα ύψη που ξεπερνούν καμιά φορά τα 6-8m. Η ανάπτυξη του Λωτού σε μορφή κανονικής πυραμίδας με επίπεδα εφαρμόζεται στην κεντρική και βόρειο Ιταλία. Για την επίτευξη αυτής της μορφής χρησιμοποιούμαι φυτά από φυτώρια εμβολιασμένα στην κορυφή και σε ύψος 100-120cm, εφοδιασμένα με εύρωστους βραχίονες που διευκολύνουν την κατασκευή του κατάλληλου σκελετού. Κατά συνέπεια από την εποχή της εγκατάστασης τα δενδρύλλια είναι εφοδιασμένα τόσο με κεντρικούς άξονες επιμήκυνσης όσο και με τους τρεις βασικούς βραχίονες που θα αποτελέσουν το πρώτο επίπεδο. Το χειμερινό κλάδεμα του 1^ου έτους θα είναι πολύ περιορισμένο χωρίς να παραβλέψουμε το κόψιμο της κορυφής του κεντρικού άξονα σε ύψος 70-80cm από το δεύτερο επίπεδο (περίπου 2,50-2,60m από το έδαφος) στο σημείο που πρόκειται να αναπτυχθεί το τρίτο επίπεδο βραχιόνων.

O τελευταίος τρόπος κλαδέματος μόρφωσης του λωτού είναι με τη μορφή παλμέττας. Για τον λωτό έχει υιοθετηθεί η μορφή με τους λοξούς βραχίονες. Αυτή η ενδιαφέρουσα μορφή εφαρμόζεται ευρέως σε νέες φυτείες κυρίως στην Emilia-Romagna. Για αυτή τη μορφή απαιτείται ειδικός εξοπλισμός υποστήριξης που αποτελείται από κατακόρυφους πάσσαλους πάνω στους οποίους είναι συνδεμένα σύρματα τοποθετημένα με τέτοιο τρόπο που να υποστηρίζει κάθε ένα τους και από ένα επίπεδο ανάπτυξης των βραχιόνων. Τα σύρματα αυτά διατρέχουν το μήκος των γραμμών της καλλιέργειας. Το δενδρύλλιο που φυτεύεται δένεται σε ένα κατακόρυφο καλάμι που έχει τον σκοπό της υποστήριξης του κεντρικού άξονα και 2 πλευρικά λοξά καλάμια, που αποκλίνουν από το κεντρικό, έχοντας τον σαφή σκοπό να υποστηρίξουν και να καθοδηγήσουν τους 2 βασικούς βραχίονες του πρώτου επιπέδου. Από το στέλεχος που θα κοπεί στα 70 cm από το έδαφος θα αναπτυχθούν βλαστάρια εκ των οποίων τα τρία κορυφαία και καλύτερα σχηματισμένα θα χρησιμοποιηθούν για τον υπό κατασκευή σκελετό του φυτού. Το άνω ακραίο θα αποτελέσει την προέκταση του κορμού, ενώ τα δύο υποκείμενα συνδεδεμένα πλευρικά και σε αντίθετη κατεύθυνση αλλά κατά μήκος της γραμμής φύτευσης θα σχηματίσουν τους δύο βραχίονες του πρώτου επιπέδου. Στο τέλος της πρώτης χρονιάς οι 3 βραχίονες θα φτάσουν τα 80-100 cm. Αν οι παρεμβάσεις του κλαδέματος ανάπτυξης πραγματοποιηθούν ορθολογικά, το χειμερινό κλάδεμα του πρώτου χρόνου θα περιοριστεί σε ένα αραίωμα των κλαδιών, ελαφρύνοντας κυρίως τις κορυφές των βραχιόνων και του κεντρικού άξονα. Προβλέπεται επίσης να δώσουμε και την οριστική κλίση των 50° από τον κατακόρυφο άξονα των πλευρικών βραχιόνων δένοντας τους με τα ανάλογα καλάμια.

Το κλάδεμα καρποφορίας στον λωτό, έστω και σε περιορισμένη έκταση, είναι απαραίτητο να εφαρμόζεται ετησίως για να έχουμε μια ομοιόμορφη κατανομή του προϊόντος πάνω σε όλη την κόμη, ένα καλύτερο μέγεθος φρούτων και μια μείωση των ζημιών από τριψίματα και μώλωπες. Αναφορικά με την εποχή, την οποία θα πραγματοποιήσουμε το χειμερινό κλάδεμα, δεδομένης και της ευαισθησίας του λωτού στο κρύο, προτιμάται να γίνεται προς το τέλος του λήθαργου όταν ο κίνδυνος από μεγάλες πτώσεις της θερμοκρασίας έχει σχεδόν αποτραπεί. Επίσης πρέπει να αποφεύγουμε το κλάδεμα την εποχή της βλαστικής αναγέννησης γιατί επιδρά αρνητικά στο σφρίγος και στην παραγωγικότητα τους.

Η εργασία καθεαυτή ξεκινάει από τις άκρες κάθε βραχίονα προχωρώντας από πάνω προς τα κάτω. Θα πρέπει να φροντίσουμε το αλάφρωμα των κορυφών για να αποφύγουμε σπασίματα λόγω υπερβολικού φορτώματος. Αραίωμα των ραχιαίων και ζωηρών όπως και των ανταγωνιστικών βλαστών, των ξερών ή των προσβλημένων από ασθένειες, όπως επίσης και αυτών που έχουν πρόωρα καρποφορήσει. Αν κρίνεται σκόπιμο θα πρέπει και να προσανατολίσουμε προς την σωστή γωνία τους βραχίονες όλων των επιπέδων με την βοήθεια ιμάντων ή καλαμιών σε κλίση.