Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Εχθρός καρυδιάς Βλαστορύχτης"

Τελευταία αναθεώρηση της 10:53, 23 Ιουλίου 2013

Προσβολή Oberea linearis σε φύλλο καρυδιάς

Ο βλαστορύχτης (Oberea linearis) είναι από τους σημαντικότερους εχθρούς της καρυδιάς και φουντουκιάς. Το ενήλικο έχει σώμα πολύ στενόμακρο, διαστάσεων 11-16 x 2mm και χρώματος γενικά μαύρου, εκτός από τα πόδια που είναι ωχροκίτρινα. Στο αρσενικό οι κεραίες έχουν μήκος λίγο μικρότερο από του σώματος. Στο θηλυκό είναι ακόμα πιο κοντές. Το πρόνωτο και τα έλυτρα είναι στικτά και με λεπτό σκοτεινοκάστανο χνούδι. Το αυγό είναι στενόμακρο, διαστάσεων 3 x 0,6mm. Ένω η προνύμφη είναι άποδη, με το χαρακτηριστικό σχήμα των Cerambycidae. Έχει τελικό μήκος 20 mm και κατ’ άλλους 22-25 mm και χρώμα κιτρινωπό (κατ’ άλλου λευκό), με την προθωρακική πλάκα καστανή.

Αναφέρεται ότι καρυδιές που βρίσκονται κοντά σε αυτοφυείς φουντουκιές παθαίνουν συχνά σοβαρές ζημιές. Στη χώρα μας το έντομο αυτό έχει παρατηρηθεί σε πολλές περιοχές, τόσο σε καρυδιές όσο και σε φουντουκιές. Η ενηλικίωση και η έξοδος των ενηλίκων από τους βλαστούς γίνεται τον Μάϊο με αρχές Ιουνίου. Μετά από μια ολιγοήμερη περίοδο διατροφής, κατά την οποία προκαλούν διαβρώσεις περιορισμένης έκτασης στη νέα βλάστηση (φύλλα και φλοιό βλαστών), τα ενήλικα ωριμάζουν αναπαραγωγικά, συζευγνύονται και το θηλυκό τοποθετεί τα αυγά του ένα σε κάθε βλαστό, στον φλοιό σε απόσταση λίγων εκατοστομέτρων από την κορυφή,ή στον ποδίσκο ενός καρπού. Προτιμά βλαστούς που έχουν καρπούς και που δεν είναι ζωηροί. Εάν ωοτοκήσει σε ζωηρό βλαστό, το θηλυκό με τα στοματικά του μόρια προκαλεί περιμετρική πλήρη ή μετρική διάβρωση του φλοιού στη μέση περίπου του βλαστού. Το χαράκωμα αυτό εξασθενίζει τον βλαστό και φαίνεται ότι ευνοεί την ανάπτυξη και επιβίωση της προνύμφης.

Η εκκόλαψη γίνεται τέλη Μαΐου με μέσα Ιουνίου και η προνύμφη μπαίνει στον βλαστό όπου στο εσωτερικό του δημιουργεί στοά ανερχόμενη, ή κατερχόμενη. Όταν το αυγό γεννηθεί στον ποδίσκο, η στοά γίνεται μέσα στον ποδίσκο και σε ορισμένες περιπτώσεις επεκτείνεται εσωτερικά και στο σαρκώδες μεσοκάρπιο του καρυδιού, συνεχίζεται δε στον βλαστό. Η προνύμφη συμπληρώνει την ανάπτυξη της στην Ελλάδα το φθινώπωρο και νυμφώνεται την επόμενη άνοιξη. Έχει δηλαδή το έντομο σε καρυδιές μία γενεά το έτος. Εν τούτοις, η διαπίστωση της μονοκυκλικότητας ή μη του εντόμου σε καρυδιές και φουντουκιές στην Ελλάδα, χρειάζεται επιβεβαίωση με κατάλληλες για τον σκοπό αυτό δειγματοληψίες και παρατηρήσεις. Οι στοές του εντόμου στους ποδίσκους των καρυδιών προκαλούν ξήρανση και πρόωρη πτώση των καρπών τον Ιούλιο. Στοές στους βλαστούς προκαλούν ξήρανση του άνω της στοάς μέρους του βλαστού και των καρπών που βρίσκονται στον βλαστό αυτόν. Έχουμε, δηλαδή, απώλεια καρπών του έτους, ανθοφόρων οφθαλμών του επόμενου έτους, και μικρού ή μεγάλου ποσοστού βλαστών και φυλλώματος εν γένει του δέντρου. Όταν η πυκνότητα πληθυσμού του εντόμου είναι μεγάλη, όπως παλιότερα παρατηρήθηκε στο Αιτωλικό και στην Άνδρο, η καρποφορία της καρυδιάς σχεδόν μηδενίζεται και η καλλιέργεια της γίνεται ασύμφορη.

Για την αντιμετώπιση του εχθρού δεν είναι δυνατόν να αφαιρέσουμε τους προσβεβλημένους βλαστούς, λόγω του ύψους των δέντρων, καταφεύγουμε σε ψεκασμούς με εντομοκτόνα επαφής και μεγάλης υπολειμματικής διάρκειας. Πρέπει σε κάθε περιοχή να προσδιοριστεί η περίοδος δραστηριότητας και ωοτοκίας των ενηλίκων, ώστε η καταπολέμηση να επιτευχθεί με τις λιγότερες δυνατές χημικές επεμβάσεις. Όπου είναι δυνατή η αφαίρεση των προσβεβλημένων (μαραμένων) βλαστών, συνιστάται αυτό να γίνεται από τον Ιούλιο, ώστε να προληφθεί η συνέχιση της βλάβης προς τη βάση και η καταστροφή και πλάγιων βλαστών. Σημειώνεται, επίσης, ότι και τα τέλη Μαρτίου, όταν έχει αρχίσει η νέα βλάστηση της καρυδιάς, οι βλαστοί με ξερές κορυφές διακρίνονται εύκολα.