Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων του "Επιφανειακές μέθοδοι άρδευσης"

Τελευταία αναθεώρηση της 08:25, 16 Ιουνίου 2016

Στην κατηγορία των αρδεύσεων αυτών περιλαμβάνονται:

• Άρδευση με λωρίδες (Border irrigation)
• Άρδευση με λεκάνες (Basin irrigation)
• Άρδευση με αυλάκια (Furrow irrigation)

Κατά την εφαρμογή των μεθόδων αυτών το νερό κινείται στην επιφάνεια του εδάφους και ταυτόχρονα διηθείται σ' αυτό. Η κίνηση του νερού συνεχίζεται από τη στιγμή της εφαρμογής του, και μέχρι της ολοκλήρωσης του χρόνου προέλασησ το νερό φθάνει στο τέρμα της διαδρομής του, οπότε ολοκληρώνεται η διήθηση του.

Στην περίπτωση της άρδευσης σε λωρίδες ή και σε λεκάνες η διήθηση του νερού στο έδαφος θα πρέπει να είναι ομοιόμορφη για την αποφυγή συγκεντρώσεως του νερού μετά την ολοκλήρωση του χρόνου προέλασης, σε τρόπο ώστε να αποφευχθεί η συμπύκνωση των αλάτων κατά την εξάτμιση του νερού. Για να επιτευχθεί η ομοιόμορφη διήθηση, η παραλλακτικότητα της επιφάνειας του εδάφους επί της οποίας κινείται το νερό θα πρέπει να είναι μικρή σ΄όλα τα σημεία.

Όσον αφορά στη μέθοδο των αυλακιών, αυτή εφαρμόζεται στις δενδρώδεις καλλιέργειες, στους αμπελώνες και σε διάφορες ετήσιες, όπως καλαμπόκι, βαμβάκι κ.λπ., καθώς και στα λαχανικά. Η ομοιόμορφη εφαρμογή του νερού, με τη μέθοδο αυτή της άρδευσης, εξασφαλίζεται, εάν ο χρόνος προέλασης είναι μικρός, περίπου ίσος με το 1/4 ή 1/5 του χρόνου που απαιτείται για την πλήρη διήθηση του νερού στο έδαφος.

Ο χρόνος αυτός, μπορεί να μειωθεί με:

1. τη χρήση της μέγιστης δυνατής ροής, χωρίς βέβαια να δημιουργεί διαβρωτικές επιδράσεις σε βάρος του εδάφους,
2. τη μείωση του μήκους του αυλακιού.

Η υπερβολική επιφανειακή απορροή μπορεί να αποφευχθεί με τη μείωση του μεγέθους του αυλακιού και με τη μείωση του χρόνου προέλασης. Το θέμα του χρόνου προέλασης μελετάται με ειδικά μοντέλα με βάση τα χαρακτηριστικά διήθησης του εδάφους καθώς και τη χρήση άλλων δεδομένων σε συστήματα προσομοίωσης της κίνησης του νερού με σκοπό την επίτευξη αποτελεσματικότερης στράγγισης κατά την εφαρμογή του νερού σε αυλάκια. Βασικός στόχος αυτών των ερευνών είναι η μείωση του χρόνου προέλασης, χωρίς αυτό να γίνεται σε βάρος της καλλιέργειας, του εδάφους ή του περιβάλλοντος. Σε ορισμένα αδρομερούς υφής εδάφη η απότομη ροή του νερού στα αυλάκια μπορεί να συμβάλει στην ολοκλήρωση του χρόνου προέλασης με λιγότερο νερό απ' ότι με τη συνεχή ροή και επίτευξη ομαλότερης διήθησης.

Πολλοί παράγοντες επηρεάζουν την επιλογή της μεθόδου άρδευσης κάτω από συνθήκες αλατότητας. Και αυτό γιατί η κάθε μέθοδος άρδευσης σχετίζεται με συγκεκριμένο τρόπο συσσώρευσης των αλάτων και επιπλεόν έχει διαφορειτική αποτελεσματικότητα έκπλυσης του εδάφους. Π.χ. με τη μέθοδο των αυλακίων επιτυγχάνουμε αποτελεσματική έκπλυση των αλάτων κάτω από τη ριζική ζώνη. Με μόνοτη διαφορά η έκπλυση απαιτεί περισσότερο νερό από άλλες μεθόδους (π.χ. από τη μέθοδο τεχνητής βροχής).

Π.χ. Στην περίπτωση των αυλακίων τα άλατα συσσωρεύονται στις ράχες και στις κορυφές τους, στη μέθοδο των πυκνών αυλακιών (corrugation) τα άλατα συσσωρεύονται σε λωρίδες μεταξύ των μικρών αυλακιών. Αντίθετα, στην περίπτωση της τεχνητής βροχής δεν υπάρχει συσσώρευση των αλάτων. Λαμβάνοντας υπόψη τους προαναφερθέντες παράγοντες, μπορεί να γίνει η κατάλληλη επιλογή της μεθόδου άρδευσης για τον έλεγχο της αλατότητας και τη σωστή διαχείριση της υπόγειας στάθμης.

Ως γνωστόν, οι διάφορες καλλιέργειες έχουν διαφορετική ανθεκτικότητα στα άλατα. Η επιλογή και διαχείριση της μεθόδου άρδευσης εξαρτάται από τα χαρακτηριστικά του φυτού. Ως παράδειγμα αναφέρεται μια καλλιέργεια που είναι ευαίσθητη κατά το φύτρωμα. Για την αντιμετώπιση του προβλήματος αυτού η πλέον ενδεδειγμένη μέθοδος άρδευσης είναι ή της τεχνητής βροχής ή δια καταιονισμού. Η μέθοδος αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για βραχύ χρονικό διάστημα, για να βοηθήσει στην υπέρβαση των δυσμενών επιπτώσεων της αλατότητας κατά την περίοδο του φυτρώματος. Η τεχνητή βροχή μπορεί να εφοδιάζει το νερό σε μικρές ποσότητες (χαμηλού βάθους) σε τρόπο ώστε να διατηρείται το έδαφος αρκετά υγρό και έτσι τα φυτά να ξεπερνούν τον κίνδυνο της αλατότητας κατά το ευαίσθητο στάδιο του φυτρώματος, καθόσον με την παρουσία του νερού τα άλατα διατηρούνται αραιωμένα. Μετά την παρέλευση του κινδύνου αυτού, τα φυτά θα έχουν ήδη εισέλθει στο στάδιο ανάπτυξης, οπότε το νερό μπορεί να εφαρμοστεί στη συνέχεια, με τια άλλες μεθόδους, ανάλογα με το είδος του φυτού. Στην περίπτωση της τεχνητής βροχής θα πρέπει βέβαια να συνεκτιμηθούν και οι σχετικοί κίνδυνοι εμφάνισης ασθενειών και συσσώρευσης αλάτων στα φύλλα.^[1]

Βιβλιογραφία

1. ↑ Τα προβληματικά εδάφη και η βελτίωση τους, Π. Κουκουλάκης τ. Αναπληρωτής Ερευνητής ΕΘΙΑΓΕ, ΑΡ. Παπαδόπουλος Τακτικός Ερευνητής ΕΘΙΑΓΕ